Thay đổi công việc - những câu hỏi về lương
Quá trình phỏng vấn khi nói về lương với các nhà tuyển dụng, vai trò của ứng viên và nhà tuyển dụng.
THAY ĐỔI CÔNG VIỆC – NHỮNG CÂU HỎI VỀ LƯƠNG BẠN CÓ THỂ SẼ QUAN TÂM
Lại một năm cày kéo sắp bắt đầu, Vân nghĩ chắc nhiều bạn chuẩn bị thay đổi công việc từ thời điểm này. Vân chia sẻ những kinh nghiệm đã trong vai trò từng là ứng viên và nhà tuyển dụng về các câu hỏi liên quan đến LƯƠNG và cố gắng thật ngắn gọn ^,^. Đây cũng là câu trả lời Vân muốn gởi đến các bạn đã hỏi mình mấy hôm nay ^^.
VAI TRÒ ỨNG VIÊN
TRƯỚC KHI NHẬN LỜI PHỎNG VẤN
Trong vai trò là ứng viên (thỉnh thoảng Vân cũng đi phỏng vấn để cập nhật xem công ty khác họ tuyển ứng viên ra sao để học hỏi cho công việc của mình, đi phỏng vấn để tìm vị trí phù hợp khi muốn chuyển việc). Khi các bạn quyết định apply vào công ty (nhớ lên website tìm hiểu kỹ về nơi mình muốn đến làm việc và ghi chép lại những vị trí đã nộp vào – phần này Vân sẽ nói trong một bài khác để tránh loãng thông tin). Khi vượt qua vòng CV, phòng Nhân sự gọi điện thoại để mời các bạn đến phỏng vấn họ sẽ hỏi một số câu để xác nhận mình có gởi hồ sơ vào vị trí này, thời gian, địa điểm phỏng vấn…Lúc này, dù 1 số công ty họ để sẵn khoảng lương trên thông tin tuyển dụng, Vân vẫn muốn check lại nên nói với họ Vân không muốn mất thời gian của công ty khi phỏng vấn 1 ứng viên không phù hợp (thật ra cũng là mất thời gian của mình nếu đến mà cách biệt quá xa về mong đợi đôi bên), nhờ họ cho Vân hay khoảng lương của vị trí này như thế nào và mô tả lại ngắn gọn nhiệm vụ của mình sẽ làm tại công ty (và 1 số câu hỏi khác mà các bạn quan tâm, liên quan đến công việc tại vị trí đấy).
Trước mới tốt nghiệp Vân nghĩ, hỏi mức lương và các vấn đề khác qua điện thoại khi chưa đến phỏng vấn là nhạy cảm, người ta sẽ có ấn tượng không tốt, nên cứ có ai mời phỏng vấn là đi, gặp cả công ty Bảo hiểm, công ty đa cấp mời phỏng vấn vị trí Nhân sự nhưng đến nơi thì thấy mấy chục người xếp như cá mòi vô 1 phòng để nghe …hội thảo định hướng nghề nghiệp tư vấn bảo hiểm.
Có lần, Vân đi phỏng vấn ở 1 tập đoàn mắt kiếng có chuỗi khoảng 80 cửa hàng toàn quốc, đăng tuyển vị trí Chuyên viên Tuyển dụng (kể cả vấn đề chức danh ở nhiều công ty VN hiện tại cũng vô cùng lộn xộn), thông tin đăng tuyển thì đúng là dành cho ứng viên có kinh nghiệm, mức lương tạm gọi là A đi, thấy cũng phù hợp định hướng Vân nhận lời đến nói chuyện đã đời thì HR bên đó nói là hiện tại vị trí này ngân sách lương tối đa chỉ có A/2 Vân có đồng ý làm không, sau khi từ chối Vân nghĩ có thể do kỹ năng mình chưa đủ, nên họ đưa ra mức như vậy để mình out, hoặc họ cố tình đăng hấp dẫn thu hút ứng viên.
Lần khác, khi mình vừa hỏi về mô tả và khoảng lương, HR 1 công ty Nhựa khá lớn: “tóm lại là mô tả CV khi đến PV sẽ biết, còn mức lương thì không có trước, em có đến hay không để xếp lịch”, Vân trả lời ngay “với 1 vị trí mà chị làm HR mời ứng viên PV chị không nắm thông tin nào thì em nghi ngờ sự chuyên nghiệp của phòng Nhân sự và công ty, nên em xin phép từ chối” (rồi chào, cúp máy ngay và luôn)… Khi phòng Nhân sự nhận yêu cầu tuyển dụng 1 vị trí, họ luôn biết mức lương nằm trong khoảng nào, có công ty đã xây dựng sẵn định biên ngân sách cho các vị trí sẵn vào 1 thời điểm nhất định trong năm. Không có chuyện mời phỏng vấn mà “công ty chị không có định mức, tùy theo năng lực của em sẽ nhận mức lương tương ứng” nha các bạn. Vân không khi nào nhận lời đến các cuộc phỏng vấn mà người gọi điện thoại không nắm rõ mô tả vị trí họ đang gọi (cũng có khi giao cho thực tập sinh gọi) hoặc trả lời nước đôi cho tất cả câu hỏi. Quan trọng là khi hỏi, các bạn thể hiện thái độ thiện chí rằng việc làm rõ 1 số thông tin sẽ tránh cho đôi bên gặp sự thiếu phù hợp, mất thời gian, công sức vào ứng viên không tiềm năng như mình. Đặt công ty lên trên hết khi nói chuyện, nếu họ chuyên nghiệp họ cũng sẽ tôn trọng và cung cấp các thông tin cơ bản cho mình.
TRONG QUÁ TRÌNH PHỎNG VẤN
Người phỏng vấn thường sẽ hỏi bạn “mức lương hiện tại là bao nhiêu?”. Kinh nghiệm đi phỏng vấn khá nhiều lúc nào Vân cũng nghe câu này. Có rất nhiều hướng dẫn về trả lời câu hỏi như trên ở các website các bạn có thể tham khảo, đối với Vân, Vân hay nói rằng mức lương ở công ty cũ là bảo mật nên Vân không tiết lộ, công ty (đang phỏng vấn) có thể cho Vân biết khoảng lương của vị trí này như thế nào, Vân sẽ nói về mức mà Vân mong đợi khi thay đổi một công việc mới cho họ. Lúc này, bạn hỏi thêm về mô tả công việc, khó khăn, thuận lợi của công việc, cơ hội phát triển nghề nghiệp, môi trường làm việc… để có thêm thông tin ra quyết định mức phù hợp với kỹ năng, kinh nghiệm bạn có.
Lương cũ, lương mới – công việc cũ, công việc mới có thể giống nhau ở cái mô tả còn lại là 2 môi trường hoàn toàn khác nhau, không cần thiết phải cung cấp. Nếu họ tỏ ra khó chịu hoặc gặng hỏi bạn, hãy thật lịch sự và dứt khoát “đây là thông tin liên quan đến cá nhân, tôi xin phép không cung cấp, nếu quý công ty cảm thấy tôi là ứng viên tiềm năng cho vị trí này, chúng ta có thể deal với nhau dựa trên những gì tôi có thể đáp ứng cho công ty, và ngược lại”.
Hãy xác định rằng, với vị trí công việc bạn đang ngồi để phỏng vấn, công ty và bạn đều cần nhau, nếu đôi bên cảm thấy phù hợp thì tất cả các vấn đề liên quan đều có thể thảo luận để đi đến sự thỏa mãn ít nhất để “khi 2 ta chung 1 nhà” bạn cảm thấy có động lực cống hiến trong công việc. Chú ý rằng, để có thể tự tin trả lời câu hỏi về lương, bạn cần thật hiểu về công ty, về công việc, về năng lực của chính mình. Đừng đi phỏng vấn với thái độ hời hợt kiểu như có cũng được không cũng chả sao.
VAI TRÒ NHÀ TUYỂN DỤNG
Vân cũng không muốn mất thời gian của ứng viên và chính mình, nên trong các cuộc trao đổi trước khi gặp mặt, bao giờ mình cũng đưa ra mức sàn – trần của vị trí mà công ty có thể trả được để ứng viên cân nhắc. Đôi lần, trong quá trình phỏng vấn đôi bên sau đó vẫn không gặp được nhau nên công ty không thể mời được ứng viên tiềm năng. Tuy vậy, với thiện chí cung cấp thông tin đầy đủ trước phỏng vấn, khả năng thành công khi mời người đến làm việc cao hơn. Vân cũng hay hỏi về mức lương hiện tại của ứng viên, hầu như là luôn luôn hỏi (nhưng thông tin này cũng không cần thiết lắm vì ứng viên họ cũng “chém quá tay” hơi nhiều, cộng thêm việc mức lương thị trường ngành, tham khảo được từ các vị trí tương tự ở công ty cùng lĩnh vực không quá khó khăn để xác định người đang ngồi trước mặt nằm ở khoảng lương nào nên việc hỏi ứng viên cũng như 1 kênh tham khảo trực tiếp thôi).
Nhà tuyển dụng, bạn hãy nhớ rằng, họ luôn có đủ thông tin trong tay và quyết định cung cấp nó chân thực hay không.
Nếu xác định quan điểm rằng việc tuyển dụng là mời đúng người, đúng việc trên tinh thần đôi bên chia sẻ với nhau một cách chân thành, dù không thành công trong việc mời một người, khi đã có được họ, ta có thể yên tâm rằng họ thật sự muốn đến và gắn bó với công ty.
Còn bạn đang tìm kiếm công việc phù hợp, hãy mạnh dạn nói lên suy nghĩ, yêu cầu nhà tuyển dụng giải đáp đầy đủ thắc mắc về công việc (Vân rất thích những ứng viên như vậy). Để đảm bảo rằng, lựa chọn của bạn là đúng đắn, chí ít tại một thời điểm nào đó.
Hãy thật điềm tĩnh, thật lịch sự và thiện chí – cùng với lòng kiên nhẫn, rồi bạn sẽ luôn có được nơi đem lại cho mình cảm giác là ngôi nhà thứ hai của mình.
Chúc các bạn luôn thành công.
🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱
Dưới đây là các comment từ ứng viên khác, từ người làm tuyển dụng các bạn có thể tham khảo để hiểu thêm nhiều suy nghĩ ngoài mình:
(Oanh)Recruitment Consultant at Headhunting Company
Mình nghĩ thật sự vẫn có một số vị trí không có sẵn mức lương vì nhiều lí do khác nhau. Ko phải cứ tuyển dụng là sẽ có một mức quy định sẵn. Mình ví dụ trường hợp đơn giản nhất là vị trí này hoàn toàn mới, trước giờ công ty chưa có bây giờ phát sinh thì không thể có một mức cố định được. Nhưng đồng quan điểm với bạn ở chỗ nếu người tuyển ko nắm rõ một số thông tin cơ bản nhất của job thì mình ko đi pv. cám ơn bạn vì bài chia sẻ!
(Mr Thanh)Recruitment Manager
Ở vai trò nhà TD, em sẽ xử lý thế nào nếu gặp UV như em - nhất định không nói ra mức thu nhập hiện tại. (Dự đoán dự trên hiểu biết của mình thì thường không chính xác lắm và nó chỉ là một khoảng)
===>
Vũ Trần Thiên Hỷ Khánh VânHelp others achieve their dreams and you will achieve yours (Les Brown)
Em không khi nào nói ra thu nhập hiện tại nhưng em nói mức mong muốn sau khi đặt một số câu hỏi về khối lượng công việc, các chính sách công ty…Ngược lại trong vai trò phỏng vấn, em gặp rất nhiều ứng viên nhất là ở các vị trí kinh nghiệm họ chỉ đưa ra mức họ sẽ cân nhắc để thay đổi công việc hiện tại. Ngoài thang bảng lương mà công ty có, em thường hay tham khảo thêm vị trí đó tương tự ở các công ty cùng lĩnh vực, cùng vị trí, kinh nghiệm (kinh nghiệm nằm ở tầm nào các TBP họ PV sẽ ra ngay), các TBP họ có nhiều network nên cũng có thể cung cấp nhiều thông tin lương trên thị trường ngành, bản thân kỹ năng, kiến thức, tiềm năng… của người ứng viên đó. Mức mong muốn của họ và của công ty nếu nằm trong khoảng có thể match với nhau thì đơn giản hơn, nếu khác biệt quá sẽ tiếp tục nói chuyện để đưa ra thêm các yếu tố có thể họ sẽ quan tâm tại công ty (career path, bản thân người sếp…). Thường trong nhiều trường hợp em offer thành công thì mức lương quan trọng 7,80%,ngoài ra UV họ còn quan tâm các yếu tố kể trên. Trường hợp thất bại nằm ngoài nhóm này và 1 số yếu tố khác mismatch. Ngay từ khi tiếp xúc UV qua điện thoại, MXH em đã chủ động hỏi thăm họ ( sẽ có cung cấp thông tin không chính xác) để nghe mong muốn về thu nhập.…see more
===>
(Mr Thanh)Recruitment Manager
Vũ Trần Thiên Hỷ Khánh VânCâu trả lời hay á nhưng chưa sát với tình huống anh hỏi, anh hỏi lại nếu em ĐÃ gặp tình huống này rồi thì share he:
- UV nhất định không nói mức thu nhập hiện tại;
- Hiring manager cũng không có thông tin này và Department Head muốn biết thông tin này trước khi quyết định mức offer (Dĩ nhiên là họ tin tưởng thông tin HR cung cấp).
- Cty em rất muốn tuyển được bạn này nhưng mong muốn của bạn hiện tại rất cao hơn so với range cty. Nếu em đã gặp tình huống này thì share, chưa thì thôi he.
===>
Vũ Trần Thiên Hỷ Khánh VânHelp others achieve their dreams and you will achieve yours (Les Brown)
Hi Anh, UV không nói về mức thu nhập hiện tại em gặp thường xuyên và em lại đưa về những gì em đã nói ở trên (không phải UV nào cũng có thể tìm hiểu được thông tin nếu công ty họ đang làm em không có người có thể hỏi thăm nhưng thông thường các vị trí, trường hợp em tuyển qua thì những cách em đang dùng vẫn khá hữu ích.
- Hiring Manager: Như trên em vừa nói, vài vị trí mới em không rõ mức lương mà Head Deps cũng không nắm thì em tìm trong network khoảng vài người cấp manager hoặc người đang làm ở các cv đó trên thị trường để em hỏi thăm (hoặc phòng Nhan sự công ty em quen). Sẽ có rất nhiều mức khác nhau + cả nói quá sự thật -> em lại đi đối chiếu với các mức thị trường mid point các công ty đang tuyển, hơi mất thời gian 1 chút nhưng thường lân la 1 thời gian em cũng sẽ có ít nhiều tin đủ để tư vấn cho Lead một khoảng hợp lý để họ đưa ra range cuối cùng đề xuất trong tờ trình tuyển dụng
- Em cũng đang có khá khá các bạn Over qualified hoặc mức lương so với range công ty, nếu nói chuyện với Lead (đôi khi trong kế hoạch năm/quý của Deps chỉ cần 1 người vừa phải nhưng ng tốt vẫn tuyển nếu lương vừa phải). Họ cân nhắc (một số trường hợp đặc biệt quá thì họ trao đổi với CEO để xin thêm ngân sách nhưng trường hợp n ày hiếm. Sau khi đã qua lại giữa Dept Lead để bàn + cùng họ cân nhắc hết các yếu tố mà công ty không muốn đưa mức cao hơn. Em sẽ nói chuyện tiếp cùng UV đó về các yếu tố ngoài lương (1 vài ng em offer họ xem lương là uu tiên thứ 2 mặc dù cv hiện tại họ cao hơn nhiều), công ty có thể không đưa mức offer lên cao nhưng cơ hội đào tạo các khóa học chuyên sâu… thì có thể linh hoạt hơn. Nếu như quá trình deal không thành do chênh nhau nhiều quá, thì em sẽ…giới thiệu UV qua công ty phù hợp với họ hơn :P
Bài viết gốc:
https://www.facebook.com/Vu.Khanh.Van/posts/1563871280367280
